Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Σπόροι"
| (4 ενδιάμεσες εκδόσεις από 2 χρήστες δεν εμφανίζονται) | |||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
[[Category:Export]] | [[Category:Export]] | ||
| + | {{Τροφή}} | ||
| + | |||
== Οδηγίες Βλάστησης Σπόρου == | == Οδηγίες Βλάστησης Σπόρου == | ||
| − | ' | + | Καλησπέρα, |
| + | είχα υποσχεθεί ότι θα σας έστελνα τις σημειώσεις μου από το σεμινάριο παρασκευής σβόλων με | ||
| + | τον Πάνο Μανίκη, το οποίο παρακολούθησα κάποια στιγμή πέρσι στο Δημοτικό Κάμπινγκ | ||
| + | Βούλας. Η εκπαίδευση είχε συχνά τη μορφή συζήτησης κι έτσι, όπως συμβαίνει και με τις | ||
| + | συζητήσεις, οι σημειώσεις (και αντίστοιχα η ροή) παρουσιάζουν μια κυκλικότητα. Αποφάσισα | ||
| + | να την αφήσω ως έχει και να μην επέμβω, "οργανώνοντας" τις σημειώσεις μου. Επίσης, να τονίσω | ||
| + | ότι οι σημειώσεις αυτές δεν εξαντλούν το θέμα και αποτελούν 100% μία υποκειμενική ματιά (εκ | ||
| + | μέρους) επί του θέματος. Έχουν άρα "μερικό" χαρακτήρα. | ||
| + | τίνα | ||
| + | |||
| + | ------------- | ||
| + | |||
| + | Για την παρασκευή σβόλων επιλέγουμε αργιλοχώματα σε συνδυασμό με 20% άμμο (πυρίττιο). | ||
| + | Ποιότητας κατά σειρά προτεραιότητας (από την καλύτερη στη χειρότερη): | ||
| + | * κόκκινο αργιλόχωμα | ||
| + | * κίτρινο αργιλόχωμα | ||
| + | * άσπρο αργιλόχωμα | ||
| + | |||
| + | Συμπληρώνουμε τρίχες προβάτου ή κοκοφοίνικα ή μαλλιά ανθρώπινα - τίποτε από αυτά δεν | ||
| + | πρέπει να ξεπερνά τα 2 εκατοστά σε μήκος. | ||
| + | Στα όξινα χώματα (ένδειξη η αυξημένη παρουσία φτέρης), προσθέτουμε σβησμένο ασβέστη ή | ||
| + | δολομίτη. | ||
| + | Επίσης, προσθέτουμε ελάχιστο χώμα από το δάσος για να έχουμε ωφέλιμους μικροοργανισμούς | ||
| + | στο τελικό μείγμα. | ||
| + | Αν το χώμα είναι πολύ βαρύ, προσθέτουμε ζεόλιθο (ο οποίος καθαρίζει παράλληλα το μείγμα από | ||
| + | την επίδραση των βαρέων μετάλλων). | ||
| + | |||
| + | Μια ένδειξη επιτυχούς παρασκευής σβώλων: αν ο σβώλος εμποτιστεί στο νερό δε διαλύεται και | ||
| + | μετά τη σπορά κρατά για μεγάλο χρονικό διάστημα. | ||
| + | |||
| + | ΓΙα τη δημιουργία ενός λαχανόκηπου φτιάχνουμε μικρούς σφαιροειδείς σβώλους. Πρώτα | ||
| + | σπέρνουμε τους σβώλους, έπειτα κόβουμε τα χόρτα (ΔΕΝ τα ξεριζώνουμε) και στη συνέχεια τα | ||
| + | ρίχνουμε πάνω από τους σβώλους. Φροντίζουμε η εδαφοκάλυψη να είναι συνεχής - "στη Γη αρέσει | ||
| + | να είναι ντυμένη". Έχουμε συνεχή αλληλοδιαδοχή των καλλιεργειών και φροντίζουμε και για | ||
| + | χλωρή λίπανση (μισό κιλό τριφύλλι ισοδυναμεί με 500 κιλά κοπριάς). | ||
| + | |||
| + | Όσον αφορά τους σπόρους: παρέχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία ειδών, δίχως να | ||
| + | στεκόμαστε στο τι ταιριάζει και τι όχι, αφού η ίδια η Γη αποφασίζει τι της χρειάζεται. | ||
| + | Σβώλους σπέρνουμε από το Σεπτέμβριο μέχρι τον Οκτώβριο (καμμιά φορά, αναλόγως της | ||
| + | περιοχής και το Νοέμβριο) και από το Μάρτιο μέχρι τον Απρίλιο, πάντα πριν τις βροχές. Οι | ||
| + | φθινοπωρινές σπορές πάνε γενικά καλύτερα. Στη Β. Ελλάδα σπέρνουμε από μέσα Σεπτέμβρη | ||
| + | μέχρι τα μέσα Οκτώβρη, στην Αττική κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου και ίσως και κατά τις | ||
| + | αρχές Νοεμβρίου. | ||
| + | |||
| + | Στεγνώνουμε τα κουκούτσια (πάντα σε σκιά, ποτέ στον ήλιο). Στα ποτιστικά χωράφια θα | ||
| + | χρειαστούν μέχρι και 4 διαδοχικές κοπές των χόρτων, ενώ στα άνυδρα μέχρι 2. Παρόλα αυτά: | ||
| + | όλες οι κοπές αδυνατίζουν το χώμα. | ||
| + | |||
| + | Αφήνουμε τα φυτά μας να σποριάζουν ανά 1-2 μέτρα. 10-15 μέρες πριν θερίσουμε σπέρνουμε τα | ||
| + | επόμενα. Έτσι δεν αφήνουμε περιθώρια στα αγριόχορτα να πάρουν το προβάδισμα. Αφού | ||
| + | μαζέψουμε το 60-65% των λαχανικών, σπέρνουμε τα επόμενα. | ||
| + | |||
| + | Χρειάζεται ανοιχτότητα: η εντοπιότητα των σπόρων είναι σχετικής σημασίας, καθώς όλα | ||
| + | αλλάζουν. η φύση δημιουργεί συνεχώς νέες ποικιλίες, βρίσκεται σε συνεχή ροή. | ||
| + | |||
| + | Απαραίτητη η καταγραφή των χαρακτηριστικών κάθε σπόρου. | ||
| + | |||
| + | Για τα λαχανικά εποχής: | ||
| + | * Σπανάκι από τέλη Αυγούστου --> σπανάκι Νέας Ζηλανδίας (tetragonia) αντέχει τη ζέστη και | ||
| + | είναι έρπον/ σπανάκι malabar αντέχει τη ζέστη/ σπανάκι atriplex ή χρυσολουλουδιά ή | ||
| + | χρυσολάχανος (βλ. Κέρκυρα και γενικά Ιόνιο) - στο σπανάκι μπορούμε να προσθέσουμε και λίγη | ||
| + | καθαρή στάχτη ξυλόσομπας. | ||
| + | * Καρότα από Οκτώβριο μέχρι Νοέμβριο ανά 15 ημέρες, όπου οι σπόροι μουλιάζουν για 48 ώρες | ||
| + | στο νερό πριν φτιάξουμε σβώλους. Έπειτα τους στεγνώνουμε καλά στη σκιά και μετά | ||
| + | παρασκευάζουμε τους σβώλους. Παρομοίως για σέλινο και μαϊντανό. Για τα 2 τελευταία | ||
| + | προχωράμε σε νέα σπορά από χειμώνα σε άνοιξη. | ||
| + | * Όσπρια αφού τα μουσκέψουμε για μισή μέχρι 2 ώρες στο νερό (αναλόγως του μεγέθους τους) για να | ||
| + | σπάσουν οι σβώλοι. | ||
| + | * Ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες όχι σε σβώλους, αλλά σε σπορόφυτα, τα οποία αποθέτουμε | ||
| + | στο χώμα ως έχουν και δίχως να σκάψουμε λάκο στο χώμα. | ||
| + | * Ντομάτα κερασάκι: σπέρνεται με σβώλους. | ||
| + | * Καλαμπόκι, κολοκύθι και κολοκύθα: του Αγ. Μάρκου (σπορά) | ||
| + | * Αρακάς, κουκιά και ρεβύθια: το φθινόπωρο | ||
| + | * Πατζάρια: από Φεβρουάριο μέχρι Απρίλιο ή στα τέλη Σεπτεμβρίου. | ||
| + | * Μαρούλια σγουρά: και τους καλοκαιρινούς μήνες | ||
| + | * Κρεμμύθια, σκόρδα και πράσσα την άνοιξη για να έχουμε κεφάλι. | ||
| + | * Μαρούλια ρομάνα: τον Αύγουστο. | ||
| + | * Καλαμπόκι: τέλος Μαρτίου, αρχές Απριλίου. | ||
| + | |||
| + | ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ: οι σπόροι να φυτεύονται την εποχή που σποριάζει από φυσικού του το ανάλογο | ||
| + | φυτό. | ||
| + | |||
| + | ΦΥΣΙΚΑ ΑΡΟΤΡΑ του χώματος: ρίζα μαϊντανού, γένι του τράγου (σκορτσονέρα), ιαπωνέζικο | ||
| + | ραπάνι, άρκτιο (πλατομαντήλα ή λάπα) στα υγρά μέρη. Η ρίζα του τελευταίου καβουρντίζεται | ||
| + | για καφέ, όπως επίσης η ρίζα του κιχώριου, της παστινάκης και του γλυκοκαρότου. | ||
| + | |||
| + | Τα κουκούτσια των φρούτων για βλαστήσουν θέλουν κρύα χειμωνιάτικα. Εξαίρεση; | ||
| + | μούσμουλα, βερύκοκα, μούρα. | ||
| + | |||
| + | Η παρουσία βάτων (βατομουριάς) αποτελεί ένδειξη υγρών χωμάτων. | ||
| + | |||
| + | Μαζί με τα λαχανικά, συμπεριλαμβάνουμε και τριφύλλι έρπον (λαντίνο ή χούγια). Το τριφύλλλι | ||
| + | προϋποθέτει την ύπαρξη νερού. | ||
| + | |||
| + | Όταν οι σπόροι είναι πολύ μικροί, προσθέτουμε άμμο στους σβώλους ή τους σπέρνουμε με | ||
| + | αλατιέρα. | ||
| + | |||
| + | Αν οι σπόροι είναι επικαλυμμένοι με μυκητοκτόνο (βλ. σπόροι εμπορίου), τους ξεπλένουμε | ||
| + | πολύ καλά με νερό. | ||
| + | |||
| + | ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΣΠΟΡΩΝ ΧΩΜΑΤΟΣ: 1 φούχτα σπόρων για 20-40 φούχτες χώμα. | ||
| + | |||
| + | Οι ποσότητες μικρών σπόρων να είναι ελάχιστες. | ||
| + | |||
| + | Φασόλι, καλαμπόκι και κολοκύθα καλό είναι να συγκαλλιεργούνται. Επίσης | ||
| + | συγκαλλιεργούμε: πλατύφυλλα λαχανικά (π.χ. σέσκουλα και πατζάρια) με καρότα και όσα | ||
| + | λαχανικά προτιμούν σκίαση. | ||
| + | |||
| + | Φασόλια: το μαυροματικό είναι ιδανικό για συνθήκες ξηρασίας, η ροβίτσα χρειάζεται | ||
| + | πότισμα (άρα να υπάρχει νερό). | ||
| + | |||
| + | Ένα προτεινόμενο σχέδιο σποράς: | ||
| + | Αρχικά - από Σεπτέμβριο μέχρι και την άνοιξη - φυτεύουμε τριφύλλι έρπον (κρατάει για 7-8 | ||
| + | χρόνια). Στη συνέχεια τοποθετούμε τα σπορόφυτά μας στο χώμα (πιπεριές, ντομάτες) ή | ||
| + | εναλλακτικά "ξύνουμε" το χώμα, δίχως να το σκάβουμε. | ||
| + | "Ξύνοντας" δημιουργούμε σαμάρια (βλ. raised beds) μέχρι 50 εκατοστά ύψος και προσθέτουμε | ||
| + | αχυροκάλυψη, ειδικά στα τμήματα που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο. Τα σαμάρια να μην | ||
| + | έχουν φάρδος μεγαλύτερο του 1,40μ. και ανάμεσά τους να υπάρχουν αυλάκια. Στην αρχή | ||
| + | ποτίζουμε προσεχτικά πάνω από τα σαμάρια, όταν τα φυτά βλαστήσουν και αναπτύξουν ρίζωμα | ||
| + | ποτίζουμε πλέον αποκλειστικά μέσω των αυλακιών. | ||
| + | |||
| + | Σε περιοχές που θέλουμε να σπείρουμε σπόρους για βελτίωση ενός οικοσυστήματος (άρα όπου η | ||
| + | παρουσία μας δεν πρόκειται να είναι σταθερή - βλ. ασυνεπή χωράφια), σπέρνουμε σβώλους | ||
| + | δίχως να προηγηθεί σκάλισμα. | ||
| + | |||
| + | Τσαπίζουμε για να κόψουμε τα αγριόχορτα πριν αυτά σποριάσουν (να είναι κομμένα στην | ||
| + | ανθοφορία), φροντίζοντας να τα αξιοποιούμε για εδαφοκάλυψη. Το ίδιο ισχύει και για το | ||
| + | κομπόστ. | ||
| + | |||
| + | Αν έχουμε βάτα θα χρειαστούν 3 κοπές (άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο) και μετά χλωρή λίπανση. | ||
| + | Αποφεύγουμε να φυτεύουμε σε μέρη με αγριάδα, εκτός και αν προηγηθούν στην περιοχή 1-2 | ||
| + | γουρούνια ή χήνες. Ένα χωράφι μπορεί να στηρίξει σε αναλογία: 1 άλογο ή αγελάδα=10 | ||
| + | κατσίκες=10 ανθρώπους. | ||
| + | |||
| + | Όταν το χώμα μας έχει αποκτήσει οργανική ουσία, μπορούμε πλέον να φυτέψουμε ό,τι θέλουμε. | ||
| + | |||
| + | * Πατάτες: προτιμούν αμμώδη εδάφη ή συνδυασμό αμμώδους με οργανικές ουσίες, απαραίτητα τα | ||
| + | σαμάρια. Η γλυκοπατάτα είναι πληρέστερη τροφή, προτιμά τα κόκκινα χώματα (όπως και όλη η | ||
| + | οικογένεια του τριαντάφυλλου: λωτοί, βερυκοκιές, δαμασκηνιές). | ||
| + | |||
| + | Τα παρακάτω, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν περιφράξεις (προστατεύοντας | ||
| + | άλλα φυτά από τον άνεμο): | ||
| + | * Σέχιο: σαν κολοκύθι μ' αγκάθια, συμπεριφέρεται είτε σαν πατάτα είτε σαν κολοκύθι. | ||
| + | * Λούφα | ||
| + | * Καντούρι: το αφήνουμε στο λάδι και μετά πίνουμε στο λάδι - σα βαλσαμόλαδο για το στομάχι. | ||
| + | |||
| + | Περί δέντρων: | ||
| + | * Τα πεύκα, οι ελιές και το αμπέλι έχουν επιφανειακές ρίζες και τραβούν δύναμη από τα | ||
| + | λαχανικά, ειδικά αν είναι φυτεμένα σε απόσταση μικρότερη των 5 μέτρων. | ||
| + | * Η αμυγδαλιά, η μιμόζα και η κερασιά είναι βαθύριζα και δεν ανταγωνίζονται τα άλλα | ||
| + | λαχανικά. | ||
| + | * Τα πλατύφυλλα είναι πολύ σημαντικά για πρόληψη της ξήρανσης/ της ερημοποίησης. | ||
| + | * Η μουριά, η συκιά και η λεύκα δεν πρέπει να φυτεύονται κοντά σε λαχανικά ή σε θεμέλια | ||
| + | σπιτιών. | ||
| + | * Η ακακία, η γαζία και η μιμόζα παρέχουν χλωρή λίπανση (υπολογίζουμε 3-4 δέντρα ανά στρέμμα) | ||
| + | . | ||
| + | |||
| + | Αγρανάπαυση: ένα λάθος που έρχεται να διορθώσει ένα προηγούμενο λάθος. | ||
| + | |||
| + | Προστασία από ασθένειες: | ||
| + | * Φροντίζουμε να φυτεύουμε πυκνά για μερική σκίαση. Π.χ. οι ντομάτες δε φυτεύονται στα 50 | ||
| + | εκ., αλλά στα 40 εκ. Έτσι παρέχουν ευεργετική σκίαση και προστατεύονται από το τετράνυχο. | ||
| + | Για τον τετράνυχο: ορυκτό θειάφι σε κάλτσα για πασπάλισμα (αργά το βράδυ). | ||
| + | * Το μίσο (πελτές δημητριακών), οι ηλιόσποροι και ο ζεόλιθος απορροφούν το στρόντιο. | ||
| + | * Κάμπια λάχανου: πακτοσπεϊνη (βάκκιλος της Θουρικίας) ή πακτοκολοκυθίνη. | ||
| + | * Δορυφόρος: κινέζικες κότες | ||
| + | |||
| + | Λοιπά σχόλια: | ||
| + | * Για την επικονίαση της κοντούλας, φυτεύουμε και κρουστάλλια. | ||
| + | * Ντομάτες: μέχρι να δέσουν τουλάχιστον 1 καρπό - κατά την ανθοφορία - δεν ποτίζουμε για 5-6 | ||
| + | μέρες. | ||
| + | * Λαθούρι, βίκος, μηδική: σπέρνουμε την άνοιξη και το φθινόπωρο. | ||
| + | * Μηδική: σπορά μηδικής για 5 χρόνια αναγεννούν οποιοδήποτε έδαφος. Το ίδιο ισχύει για το | ||
| + | αράπικο φυστίκι, τα λούπινα, το λαθούρι (φάβα), τα κτηνοτροφικά κουκιά, τα μπιζέλια, το | ||
| + | μελίλωτο, τη ρόβη, τη σίκαλη και το κριθάρι. | ||
| + | * Σβώλοι: μέχρι να φυτρώσουν τους ποτίζουμε με ποτιστήρι και αν μεγαλώσουν αρκετά | ||
| + | ποτίζουμε στα αυλάκια. Τα μπεκάκια να ποτίζουν ΑΠΟ ΕΞΩ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΥΤΟ για να μην τεμπελιάζουν | ||
| + | τα φυτά - ΔΕΝ συμπιέζουμε το έδαφος γιατί νεροκρατάει και ΔΕΝ βρέχουμε/ποτίζουμε το λαιμό | ||
| + | του φυτού. | ||
| + | * Αν φυσάει πολύ σε μια περιοχή, αφού καλύψουμε τους σβώλους με άχυρο, αποθέτουμε επί του | ||
| + | αχύρου και κάποια κλαδιά. | ||
| + | * Αν εντός διαστήματος 1-2 εβδομάδων από τη σπορά των σβόλων δε βρέξει, θα πρέπει να | ||
| + | ποτίσουμε. | ||
| + | |||
| + | Περισσότερες πληροφορίες: | ||
| + | * Damiano Λαχανόκηποι της Αυτάρκειας (για τις φυσ. καλλίεργιες στη Λατ. Αμερική) | ||
| + | * Άλλοι καλλιεργητές που ακολουθούν τη μέθοδο Φουκουόκα και διαθέτουν καλές ποικιλίες [ | ||
| + | υποθέτω εννοεί για σπόρο]: Γιάννης Βαρελάς στην Κόρινθο (Κήποι της Αφθονίας), Δ. Μαχαιρίδης | ||
| + | στην Πέλλα | ||
| + | * | ||
| + | http://www.onestrawrevolution.net/One_Straw_Revolution/Massanobu_Fukuoka.html | ||
| + | |||
| + | * | ||
| + | http://seedzen.wordpress.com/natural-farming-documents/natural-farming-docume | ||
| + | nts/ (εδώ μπορείτε να "κατεβάσετε" βιβλία σε pdf format) | ||
| + | * http://www.geocities.com/naturalfarming/kfk.htm | ||
| + | * http://www.ftiaxno.gr/2012/02/blog-post_9482.html | ||
| + | |||
| + | Βιβλιογραφία στα ελληνικά: | ||
| + | * Η ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ - Η ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ του FUKUOKA | ||
| + | MASANOBU σε μετάφραση του Π. Μανίκη | ||
== Συλλογή Σπόρων == | == Συλλογή Σπόρων == | ||
| − | + | ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ http://www.peliti.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=248 | |
| + | |||
| + | Πως να κρατήσουμε τους δικούς μας σπόρους | ||
| + | http://www.peliti.gr/images/pdf/trapeza_sporon/pos_na_kratisoume_tous_dikous_mas_sporous.pdf | ||
== Παραδοσιακοί Σπόροι == | == Παραδοσιακοί Σπόροι == | ||
Τελευταία αναθεώρηση της 00:00, 3 Μαΐου 2015
Τροφή
|
|---|
| Χωράφι αγ ανδρέα |
| Σπόροι |
| Πότισμα |
| Τρόφιμα |
| Σκαπτικές μέθοδοι/εργαλεία |
| Μαρμελάδες |
| Αστική γεωργία |
Οδηγίες Βλάστησης Σπόρου
Καλησπέρα, είχα υποσχεθεί ότι θα σας έστελνα τις σημειώσεις μου από το σεμινάριο παρασκευής σβόλων με τον Πάνο Μανίκη, το οποίο παρακολούθησα κάποια στιγμή πέρσι στο Δημοτικό Κάμπινγκ Βούλας. Η εκπαίδευση είχε συχνά τη μορφή συζήτησης κι έτσι, όπως συμβαίνει και με τις συζητήσεις, οι σημειώσεις (και αντίστοιχα η ροή) παρουσιάζουν μια κυκλικότητα. Αποφάσισα να την αφήσω ως έχει και να μην επέμβω, "οργανώνοντας" τις σημειώσεις μου. Επίσης, να τονίσω ότι οι σημειώσεις αυτές δεν εξαντλούν το θέμα και αποτελούν 100% μία υποκειμενική ματιά (εκ μέρους) επί του θέματος. Έχουν άρα "μερικό" χαρακτήρα. τίνα
Για την παρασκευή σβόλων επιλέγουμε αργιλοχώματα σε συνδυασμό με 20% άμμο (πυρίττιο). Ποιότητας κατά σειρά προτεραιότητας (από την καλύτερη στη χειρότερη):
- κόκκινο αργιλόχωμα
- κίτρινο αργιλόχωμα
- άσπρο αργιλόχωμα
Συμπληρώνουμε τρίχες προβάτου ή κοκοφοίνικα ή μαλλιά ανθρώπινα - τίποτε από αυτά δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2 εκατοστά σε μήκος. Στα όξινα χώματα (ένδειξη η αυξημένη παρουσία φτέρης), προσθέτουμε σβησμένο ασβέστη ή δολομίτη. Επίσης, προσθέτουμε ελάχιστο χώμα από το δάσος για να έχουμε ωφέλιμους μικροοργανισμούς στο τελικό μείγμα. Αν το χώμα είναι πολύ βαρύ, προσθέτουμε ζεόλιθο (ο οποίος καθαρίζει παράλληλα το μείγμα από την επίδραση των βαρέων μετάλλων).
Μια ένδειξη επιτυχούς παρασκευής σβώλων: αν ο σβώλος εμποτιστεί στο νερό δε διαλύεται και μετά τη σπορά κρατά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
ΓΙα τη δημιουργία ενός λαχανόκηπου φτιάχνουμε μικρούς σφαιροειδείς σβώλους. Πρώτα σπέρνουμε τους σβώλους, έπειτα κόβουμε τα χόρτα (ΔΕΝ τα ξεριζώνουμε) και στη συνέχεια τα ρίχνουμε πάνω από τους σβώλους. Φροντίζουμε η εδαφοκάλυψη να είναι συνεχής - "στη Γη αρέσει να είναι ντυμένη". Έχουμε συνεχή αλληλοδιαδοχή των καλλιεργειών και φροντίζουμε και για χλωρή λίπανση (μισό κιλό τριφύλλι ισοδυναμεί με 500 κιλά κοπριάς).
Όσον αφορά τους σπόρους: παρέχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία ειδών, δίχως να στεκόμαστε στο τι ταιριάζει και τι όχι, αφού η ίδια η Γη αποφασίζει τι της χρειάζεται. Σβώλους σπέρνουμε από το Σεπτέμβριο μέχρι τον Οκτώβριο (καμμιά φορά, αναλόγως της περιοχής και το Νοέμβριο) και από το Μάρτιο μέχρι τον Απρίλιο, πάντα πριν τις βροχές. Οι φθινοπωρινές σπορές πάνε γενικά καλύτερα. Στη Β. Ελλάδα σπέρνουμε από μέσα Σεπτέμβρη μέχρι τα μέσα Οκτώβρη, στην Αττική κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου και ίσως και κατά τις αρχές Νοεμβρίου.
Στεγνώνουμε τα κουκούτσια (πάντα σε σκιά, ποτέ στον ήλιο). Στα ποτιστικά χωράφια θα χρειαστούν μέχρι και 4 διαδοχικές κοπές των χόρτων, ενώ στα άνυδρα μέχρι 2. Παρόλα αυτά: όλες οι κοπές αδυνατίζουν το χώμα.
Αφήνουμε τα φυτά μας να σποριάζουν ανά 1-2 μέτρα. 10-15 μέρες πριν θερίσουμε σπέρνουμε τα επόμενα. Έτσι δεν αφήνουμε περιθώρια στα αγριόχορτα να πάρουν το προβάδισμα. Αφού μαζέψουμε το 60-65% των λαχανικών, σπέρνουμε τα επόμενα.
Χρειάζεται ανοιχτότητα: η εντοπιότητα των σπόρων είναι σχετικής σημασίας, καθώς όλα αλλάζουν. η φύση δημιουργεί συνεχώς νέες ποικιλίες, βρίσκεται σε συνεχή ροή.
Απαραίτητη η καταγραφή των χαρακτηριστικών κάθε σπόρου.
Για τα λαχανικά εποχής:
- Σπανάκι από τέλη Αυγούστου --> σπανάκι Νέας Ζηλανδίας (tetragonia) αντέχει τη ζέστη και
είναι έρπον/ σπανάκι malabar αντέχει τη ζέστη/ σπανάκι atriplex ή χρυσολουλουδιά ή χρυσολάχανος (βλ. Κέρκυρα και γενικά Ιόνιο) - στο σπανάκι μπορούμε να προσθέσουμε και λίγη καθαρή στάχτη ξυλόσομπας.
- Καρότα από Οκτώβριο μέχρι Νοέμβριο ανά 15 ημέρες, όπου οι σπόροι μουλιάζουν για 48 ώρες
στο νερό πριν φτιάξουμε σβώλους. Έπειτα τους στεγνώνουμε καλά στη σκιά και μετά παρασκευάζουμε τους σβώλους. Παρομοίως για σέλινο και μαϊντανό. Για τα 2 τελευταία προχωράμε σε νέα σπορά από χειμώνα σε άνοιξη.
- Όσπρια αφού τα μουσκέψουμε για μισή μέχρι 2 ώρες στο νερό (αναλόγως του μεγέθους τους) για να
σπάσουν οι σβώλοι.
- Ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες όχι σε σβώλους, αλλά σε σπορόφυτα, τα οποία αποθέτουμε
στο χώμα ως έχουν και δίχως να σκάψουμε λάκο στο χώμα.
- Ντομάτα κερασάκι: σπέρνεται με σβώλους.
- Καλαμπόκι, κολοκύθι και κολοκύθα: του Αγ. Μάρκου (σπορά)
- Αρακάς, κουκιά και ρεβύθια: το φθινόπωρο
- Πατζάρια: από Φεβρουάριο μέχρι Απρίλιο ή στα τέλη Σεπτεμβρίου.
- Μαρούλια σγουρά: και τους καλοκαιρινούς μήνες
- Κρεμμύθια, σκόρδα και πράσσα την άνοιξη για να έχουμε κεφάλι.
- Μαρούλια ρομάνα: τον Αύγουστο.
- Καλαμπόκι: τέλος Μαρτίου, αρχές Απριλίου.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ: οι σπόροι να φυτεύονται την εποχή που σποριάζει από φυσικού του το ανάλογο φυτό.
ΦΥΣΙΚΑ ΑΡΟΤΡΑ του χώματος: ρίζα μαϊντανού, γένι του τράγου (σκορτσονέρα), ιαπωνέζικο ραπάνι, άρκτιο (πλατομαντήλα ή λάπα) στα υγρά μέρη. Η ρίζα του τελευταίου καβουρντίζεται για καφέ, όπως επίσης η ρίζα του κιχώριου, της παστινάκης και του γλυκοκαρότου.
Τα κουκούτσια των φρούτων για βλαστήσουν θέλουν κρύα χειμωνιάτικα. Εξαίρεση; μούσμουλα, βερύκοκα, μούρα.
Η παρουσία βάτων (βατομουριάς) αποτελεί ένδειξη υγρών χωμάτων.
Μαζί με τα λαχανικά, συμπεριλαμβάνουμε και τριφύλλι έρπον (λαντίνο ή χούγια). Το τριφύλλλι προϋποθέτει την ύπαρξη νερού.
Όταν οι σπόροι είναι πολύ μικροί, προσθέτουμε άμμο στους σβώλους ή τους σπέρνουμε με αλατιέρα.
Αν οι σπόροι είναι επικαλυμμένοι με μυκητοκτόνο (βλ. σπόροι εμπορίου), τους ξεπλένουμε πολύ καλά με νερό.
ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΣΠΟΡΩΝ ΧΩΜΑΤΟΣ: 1 φούχτα σπόρων για 20-40 φούχτες χώμα.
Οι ποσότητες μικρών σπόρων να είναι ελάχιστες.
Φασόλι, καλαμπόκι και κολοκύθα καλό είναι να συγκαλλιεργούνται. Επίσης συγκαλλιεργούμε: πλατύφυλλα λαχανικά (π.χ. σέσκουλα και πατζάρια) με καρότα και όσα λαχανικά προτιμούν σκίαση.
Φασόλια: το μαυροματικό είναι ιδανικό για συνθήκες ξηρασίας, η ροβίτσα χρειάζεται πότισμα (άρα να υπάρχει νερό).
Ένα προτεινόμενο σχέδιο σποράς: Αρχικά - από Σεπτέμβριο μέχρι και την άνοιξη - φυτεύουμε τριφύλλι έρπον (κρατάει για 7-8 χρόνια). Στη συνέχεια τοποθετούμε τα σπορόφυτά μας στο χώμα (πιπεριές, ντομάτες) ή εναλλακτικά "ξύνουμε" το χώμα, δίχως να το σκάβουμε. "Ξύνοντας" δημιουργούμε σαμάρια (βλ. raised beds) μέχρι 50 εκατοστά ύψος και προσθέτουμε αχυροκάλυψη, ειδικά στα τμήματα που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο. Τα σαμάρια να μην έχουν φάρδος μεγαλύτερο του 1,40μ. και ανάμεσά τους να υπάρχουν αυλάκια. Στην αρχή ποτίζουμε προσεχτικά πάνω από τα σαμάρια, όταν τα φυτά βλαστήσουν και αναπτύξουν ρίζωμα ποτίζουμε πλέον αποκλειστικά μέσω των αυλακιών.
Σε περιοχές που θέλουμε να σπείρουμε σπόρους για βελτίωση ενός οικοσυστήματος (άρα όπου η παρουσία μας δεν πρόκειται να είναι σταθερή - βλ. ασυνεπή χωράφια), σπέρνουμε σβώλους δίχως να προηγηθεί σκάλισμα.
Τσαπίζουμε για να κόψουμε τα αγριόχορτα πριν αυτά σποριάσουν (να είναι κομμένα στην ανθοφορία), φροντίζοντας να τα αξιοποιούμε για εδαφοκάλυψη. Το ίδιο ισχύει και για το κομπόστ.
Αν έχουμε βάτα θα χρειαστούν 3 κοπές (άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο) και μετά χλωρή λίπανση. Αποφεύγουμε να φυτεύουμε σε μέρη με αγριάδα, εκτός και αν προηγηθούν στην περιοχή 1-2 γουρούνια ή χήνες. Ένα χωράφι μπορεί να στηρίξει σε αναλογία: 1 άλογο ή αγελάδα=10 κατσίκες=10 ανθρώπους.
Όταν το χώμα μας έχει αποκτήσει οργανική ουσία, μπορούμε πλέον να φυτέψουμε ό,τι θέλουμε.
- Πατάτες: προτιμούν αμμώδη εδάφη ή συνδυασμό αμμώδους με οργανικές ουσίες, απαραίτητα τα
σαμάρια. Η γλυκοπατάτα είναι πληρέστερη τροφή, προτιμά τα κόκκινα χώματα (όπως και όλη η οικογένεια του τριαντάφυλλου: λωτοί, βερυκοκιές, δαμασκηνιές).
Τα παρακάτω, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν περιφράξεις (προστατεύοντας άλλα φυτά από τον άνεμο):
- Σέχιο: σαν κολοκύθι μ' αγκάθια, συμπεριφέρεται είτε σαν πατάτα είτε σαν κολοκύθι.
- Λούφα
- Καντούρι: το αφήνουμε στο λάδι και μετά πίνουμε στο λάδι - σα βαλσαμόλαδο για το στομάχι.
Περί δέντρων:
- Τα πεύκα, οι ελιές και το αμπέλι έχουν επιφανειακές ρίζες και τραβούν δύναμη από τα
λαχανικά, ειδικά αν είναι φυτεμένα σε απόσταση μικρότερη των 5 μέτρων.
- Η αμυγδαλιά, η μιμόζα και η κερασιά είναι βαθύριζα και δεν ανταγωνίζονται τα άλλα
λαχανικά.
- Τα πλατύφυλλα είναι πολύ σημαντικά για πρόληψη της ξήρανσης/ της ερημοποίησης.
- Η μουριά, η συκιά και η λεύκα δεν πρέπει να φυτεύονται κοντά σε λαχανικά ή σε θεμέλια
σπιτιών.
- Η ακακία, η γαζία και η μιμόζα παρέχουν χλωρή λίπανση (υπολογίζουμε 3-4 δέντρα ανά στρέμμα)
.
Αγρανάπαυση: ένα λάθος που έρχεται να διορθώσει ένα προηγούμενο λάθος.
Προστασία από ασθένειες:
- Φροντίζουμε να φυτεύουμε πυκνά για μερική σκίαση. Π.χ. οι ντομάτες δε φυτεύονται στα 50
εκ., αλλά στα 40 εκ. Έτσι παρέχουν ευεργετική σκίαση και προστατεύονται από το τετράνυχο. Για τον τετράνυχο: ορυκτό θειάφι σε κάλτσα για πασπάλισμα (αργά το βράδυ).
- Το μίσο (πελτές δημητριακών), οι ηλιόσποροι και ο ζεόλιθος απορροφούν το στρόντιο.
- Κάμπια λάχανου: πακτοσπεϊνη (βάκκιλος της Θουρικίας) ή πακτοκολοκυθίνη.
- Δορυφόρος: κινέζικες κότες
Λοιπά σχόλια:
- Για την επικονίαση της κοντούλας, φυτεύουμε και κρουστάλλια.
- Ντομάτες: μέχρι να δέσουν τουλάχιστον 1 καρπό - κατά την ανθοφορία - δεν ποτίζουμε για 5-6
μέρες.
- Λαθούρι, βίκος, μηδική: σπέρνουμε την άνοιξη και το φθινόπωρο.
- Μηδική: σπορά μηδικής για 5 χρόνια αναγεννούν οποιοδήποτε έδαφος. Το ίδιο ισχύει για το
αράπικο φυστίκι, τα λούπινα, το λαθούρι (φάβα), τα κτηνοτροφικά κουκιά, τα μπιζέλια, το μελίλωτο, τη ρόβη, τη σίκαλη και το κριθάρι.
- Σβώλοι: μέχρι να φυτρώσουν τους ποτίζουμε με ποτιστήρι και αν μεγαλώσουν αρκετά
ποτίζουμε στα αυλάκια. Τα μπεκάκια να ποτίζουν ΑΠΟ ΕΞΩ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΥΤΟ για να μην τεμπελιάζουν τα φυτά - ΔΕΝ συμπιέζουμε το έδαφος γιατί νεροκρατάει και ΔΕΝ βρέχουμε/ποτίζουμε το λαιμό του φυτού.
- Αν φυσάει πολύ σε μια περιοχή, αφού καλύψουμε τους σβώλους με άχυρο, αποθέτουμε επί του
αχύρου και κάποια κλαδιά.
- Αν εντός διαστήματος 1-2 εβδομάδων από τη σπορά των σβόλων δε βρέξει, θα πρέπει να
ποτίσουμε.
Περισσότερες πληροφορίες:
- Damiano Λαχανόκηποι της Αυτάρκειας (για τις φυσ. καλλίεργιες στη Λατ. Αμερική)
- Άλλοι καλλιεργητές που ακολουθούν τη μέθοδο Φουκουόκα και διαθέτουν καλές ποικιλίες [
υποθέτω εννοεί για σπόρο]: Γιάννης Βαρελάς στην Κόρινθο (Κήποι της Αφθονίας), Δ. Μαχαιρίδης στην Πέλλα
http://www.onestrawrevolution.net/One_Straw_Revolution/Massanobu_Fukuoka.html
http://seedzen.wordpress.com/natural-farming-documents/natural-farming-docume nts/ (εδώ μπορείτε να "κατεβάσετε" βιβλία σε pdf format)
Βιβλιογραφία στα ελληνικά:
- Η ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ - Η ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ του FUKUOKA
MASANOBU σε μετάφραση του Π. Μανίκη
Συλλογή Σπόρων
ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ http://www.peliti.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=248
Πως να κρατήσουμε τους δικούς μας σπόρους http://www.peliti.gr/images/pdf/trapeza_sporon/pos_na_kratisoume_tous_dikous_mas_sporous.pdf
Παραδοσιακοί Σπόροι
-επέκταση-
